Nederlanders met een aflossingsvrije hypotheek hadden eind 2012 meer dan 80 miljard euro gespaard voor het aflossen van hun schuld. Dit bedrag drukt de netto hypotheekschuld van de Nederlanders, stelt Blauwtrust, eigenaar van onder andere de Hypotheker op basis van eigen onderzoek.
Tot nu toe was onbekend hoeveel geld er zat in de spaarpotjes gekoppeld aan aflossingsvrije hypotheken. Blauwtrust Groep, moederbedrijf van onder andere hypotheekadviseur De Hypotheker, liet daarom een onderzoek uitvoeren door een medewerker van de Erasmus Universiteit.
De onderzoeker van de Erasmus Universiteit komt tot de conclusie dat er eind 2012 voor in totaal 80 miljard euro in de spaarpotjes gekoppeld aan de spaarhypotheek zat, zo schrijft het Financieele Dagblad woensdag. Het gaat dan zowel om het geld dat gestald is op bankspaarrekeningen, als kapitaalsverzekeringen en beleggingsrekeningen. Dus om al het kapitaal dat is geoormerkt om later de hypotheek mee af te lossen.
Spaarhypotheken
De spaarhypotheek was tot 1 januari 2013 een van de meest populaire hypotheekvormen. Wie een huis kocht, sloot een volledig aflossingsvrije hypotheek. In plaats van af te lossen, spaarde men belastingvrij op een spaarrekening. Met dit geld kon men aan het eind van de looptijd de lening (gedeeltelijk) afbetalen. Op die manier kon je maximaal profiteren van de hypotheekrenteaftrek. Sinds 2013 is de spaarhypotheek voor nieuwe hypotheken niet langer interessant. Alleen als de hypotheek daadwerkelijk én binnen 30 jaar wordt afgelost, mag de rente worden afgetrokken.
Met die cijfers in de hand probeert Blauwtrust te bewerkstelligen dat de regels rond hypotheekverstrekking niet verder worden aangescherpt.
Den Haag overweegt namelijk het bedrag dat je mag lenen voor de aanschaf van een huis te verlagen tot minder dan 100 procent van de waarde van de woning.
Volgens de hypotheekverstrekkers is dit niet nodig. De situatie is immers minder ernstig dan gedacht. In plaats van 637 miljard euro hypotheekschuld die alle Nederlanders volgens cijfers van De Nederlandsche Bank eind 2013 hadden, bedraagt het totaal zeker 80 miljard minder.
DNB erkent dat onbekend is hoeveel geld er in spaarpotten en kapitaalsverzekeringen gekoppeld aan aflossingsvrije hypotheken zit. "We zijn er wel mee bezig", zegt de woordvoerder tegenover Z24.
Schuld en spaartegoed, ongelijk verdeeld
Grote vraag is of uit de constatering dat de netto hypotheekschuld lager uitvalt, ook de conclusie mag worden getrokken dat het probleem minder groot is.
De Nederlandsche Bank constateerde in 2011 dat het probleem van te hoge hypotheekschulden ongelijk verdeeld is. Met name mensen in de leeftijdscategorie tussen de 30 en de 45 hebben een hoge schuld ten opzichte van de woningwaarde. Deze groep heeft tussen 2000 en 2012 een huis gekocht, en is het hardst geraakt door de prijsdaling. Deze groep heeft bovendien, zo concludeerde DNB, bijzonder weinig tijd gehad om kapitaal op te bouwen.
Aan de andere kant zijn er mensen die voor de eeuwwisseling een huis hebben gekocht. Deze mensen hebben ondanks de prijsdaling nog altijd een overwaarde op hun huis en hebben ook meer geld kunnen sparen. De 80 miljard euro die in de spaarpotten zit, zit voor een groot gedeelte waarschijnlijk bij de oudere groep woningbezitters.
Probleem niet kleiner door omvang spaarpotten
Het is de eerste groep die een risico vormt voor de economie. Zij komen in de problemen als ze gedwongen zijn hun huis vanwege een scheiding of het verlies van een baan te verkopen. De woning levert immers onvoldoende op om de hypotheek af te lossen.
Medio 2013 zaten 1,3 miljoen huishoudens met een hypotheekschuld die hoger was dan de waarde van hun woning. Hun totale tekort van deze groep bedroeg 65 miljard euro.
Lees ook
Hypotheek onder water: kun je verhuizen met een restschuld?
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl